:boss Het roer moet om, dat is nu wel duidelijk tijdens of na de crisis, met een digitaliserende en globaliserende wereld. Alles is aan het veranderen en wie nu niet meekomt, gaat ten onder aan zijn eigen succes.

Veel te lang hebben we ons laten leiden door management modellen van voornamelijk amerikaanse makelij. Nu wordt het tijd om weer terug te gaan naar de kern, de europese nederlandse eigen waarden. Ze zijn helemaal niet verdwenen, alleen is er veel management omheen georganiseerd. Om mee te komen met de pijlsnelle veranderingen in de wereld, is het zaak om die oude zaken, waar het eigenlijk om begonnen was, weer eens goed boven tafel te krijgen. De core business.

 Wat er zoal verandert?

Uw geld, om maar eens met de deur in huis te vallen, is sinds dan aanvang van de crisis sterk in waarde gedaald. Het is dan ook niet meer uw belangrijkste kapitaal of middel om macht mee te verwerven. De veschuiving vindt plaats naar toegepaste kennis. Niet de kennis die door onderzoekers wordt gepatenteerd, maar de kennis die bewaard is gebleven in de mensen van uw organisatie. De doeners, die dagelijks hun werk doen, weten de handigste manieren om dat te doen zeer goed te vinden. 

Het Internet, de digitale wereleld houdt al lang niet meer op bij email en websites. Vele communities verenigen zich via de nieuwste technologie, zoals twitter, msn, sms en blogs. De mensen krijgen er een virtuele werkelijkheid met de snelheid van het licht bij. Dit heeft grote consequenties voor de manieren van organiseren, want deze middelen kunnen heel hard voor u, maar ook tegen u werken. 

Grenzen vervagen en afgeschermde dealershappen worden steeds zinlozer. De handige consument koopt waar hij wil ter wereld, gewoon via een paar muisclickken. Hetzelfde geldt voor de licenties, kwaliteitswaarborgen en keurmerken en vele van de andere papieren werkelijkheid symbolen. Hierdoor komt het hele distributiemodel van de oude economie zwaar onder druk te staan. De logische redenering dat een produkt alleen bij u te koop is omdat u goede afspraken heeft met de fabrikant, importeur, of andere toonaangevende instantie, gaat steeds minder op. Zo trekt u geen klanten door een certificering of ander keurmerk, want de consument kan zelf uitvinden wie de “goede” leverancier is en doet dat ook. 

Het marktdenken wordt langzaam maar zeker weer losgelaten. We hebben hier en daar nog een paar stevige aanhangers van het ideaal der marktwerking, maar steeds meer moeten ze schoorvoetend toegeven dat de markt de crisis niet heeft kunnen voorkomen of zelfs sterk in de hand heeft gewerkt. Bovendien blijkt zeer sterk dat de vrije markt de huidige crisis zeker niet zal oplossen.

De gedachte dat de vrije markt uiteindelijk de beste uitkomsten levert voor iedereen is keihard niet waar gebleken. Dit neemt niet weg dat er ook goede kanten aan het idee zitten, maar dat we het slechts kunnen toepassen waar het ook goede uitkomsten levert.

Deze bewustwording zorgt voor andere denkwijzen in de samenleving, die niet alleen op bedrijfsniveau hun uitwerking vinden, maar zeker ook bij individuele mensen. De gedachte dat je nu moet investeren/consumeren om toekomstige winsten te vergaren leeft nog wel,  maar staat zwaar onder druk. Het spaarzame karakter komt weer terug. Daarbij zijn we er ook van overtuigd geraakt dat een middel als marktwerking niet zorgt voor een betere zorg, openbaar vervoer, of postvoorziening. Zelfs de financiële wereld, die de grootste aanhangers van marktwerking heeft voortgebracht, krabt nu achter haar oren waar het toch mis is gegaan.

Fossiele energie wordt schaars, dus duurder en vervuilt. Het zoeken naar alternatieven wordt daarom steeds belangrijker. We kunnen eenvoudigweg niet afwachten tot het echt op is, want dan zit iedereen zonder licht. Bovendien zijn de fossiele brandstoffen, zoals olie, gas en steenkool de grote vervuilers met een stevige bijdrage aan de co2 uitstoot.

Deze ontwikkeling zorgt voor grote veranderingen in de samenleving. Elektriciteit gaat in de hoogste mate van waarschijnlijkheid een belangrijke bron worden. Deze kan worden opgewekt met zon, wind, waterkracht en kerncentrales, waardoor het nog lang beschikbaar zal zijn. Bovendien is elektriciteit schoon, indien het wordt opgewekt met schone middelen. Hier ontstaan complete nieuwe markten op het gebied van nieuwe technologie, besparing en distributie.

marketing, geen massa is kassa. De verkoopgerichte organisatie, die met behulp van agressieve verkoopmethoden consumenten over de streep probeert te krijgen, zal het steeds moeilijker krijgen. Het is zo gemakkelijk geworden om met behulp van technologie ladingen met communicatie de wereld in te storten, dat ook velen het doen. Hierdoor ontstaat er een duidelijke vorm van overkill bij consumenten. Om de aandacht te krijgen moeten de acties meer en meer schreeuwen en het maximum is nu wel bereikt. De postcodeloterij strooit met steeds meer miljoenen, anders boeit het niet….

Macht, positie en status. Waar het in de oude economie ging om een goede positie te verwerven, die u in staat stelde om de werkelijkheid naar uw hand te zetten, wordt dit in de huidige tijd steeds minder van belang. Het middel macht, ontleend aan positie, status of regels, boet zeer sterk in aan belang. Daarvoor komt vakmanschap, kennis en netwerk (verbinding) in de plaats. Wie het weet mag het zeggen. Mensen worden steeds beter geïnformeerd en bewust van het feit dat ze ook zelf kunnen nadenken. Vooral de aankomende generatie twitterende tieners, leeft met een volledig ander beeld van macht dan wij (veertigers) dat doen. Macht betekent voor hen wie de meeste vrienden op hyves of volgers op twitter weet te scoren. Dat is blijkbaar de nieuwe status, die geheel op sociale wijze door een natuurlijke selectie ontstaat. Ze kiezen hun eigen idolen.

Deze nieuwe vorm van samenleven en samendoen heeft grote consequenties voor de manieren waarop we organisaties inrichten. Het oude militaire model heeft haar beste tijd gehad. Respect voor de baas is er enkel indien hij zich op een zeker vlak als vakman weet te profileren. Managementvaardigheden, die zijn gebaseerd op iets anders dan vakmanschap, zullen weinig of zelfs averechts effect hebben op deze nieuwe generatie medewerkers. Het wordt een mondige generatie, met veel kennis, die dienovereenkomstig benaderd zal moeten worden.

:hkhoa innoveren door bezuinigen (het nieuwe werken)

Kijk goed naar het eigenlijke doel van de organisatie, het primaire proces ofwel de core business. Alles wat daar niet direct mee te maken heeft kan mogelijk op de schop. Zorg dat uw mensen met klanten of produkten voor klanten bezig zijn in plaats van administratieve systemen voeren. Vraag uzelf ook af welk doel het systeem dient. Alle aandacht gericht op klanten levert een directe verbinding met de buitenwereld. De prestatie van uw organisatie schiet met grote stappen vooruit, waar alle aandacht gericht op management systemen ten koste gaat van vooruitgang. Ze zijn immers gebaseerd op een vooraf bedachte gang van zaken, die geen ruimte laat voor de veranderende wereld.

U maakt zo veel tijd, ruimte en energie vrij voor nieuwe ontwikkeling, waarbij de klant ook nog eens keurig wordt bediend. Waarschijnlijk zijn de besparingen zo groot, dat u meer omzet tegen minder kosten weet te realiseren, waarbij de ontwikkeling van de eigen organisatie gestaag doorgaat.

Management, administratie, keurmerken, kwaliteitsborging en regels. Deze zaken kosten veel tijd en dragen weinig bij aan de werkelijke kwaliteit. Op papier is het allemaal in orde, de procedures zijn gevolgd en de vinkes staan op de goede plaats, maar de klant wacht nog steeds. Het is een logisch gevolg van de bureaucratische organisatie, waarin verantwoording iets is dat je moet afleggen, maar zelden neemt. Voeg daar de bekende afrekenmechanismes bij en je krijgt een hele bange club met mensen, die het papier belangrijker vindt dan wat er werkelijk gebeurt. Dat papier, daar worden ze op afgerekend.

Deze papieren werkelijkheid kost niet alleen veel tijd en geld, maar kost bovendien het werkelijke zicht op de realiteit. Hierdoor staat u muurvast naar de eigen excell sheet te kijken, met uw dashboard met kentallen, terwijl de nieuwe wereld u aan alle kanten inhaalt. Efficiëntie is hier doorgevoerd tot in het uiterste, maar effectief is het niet. Kijk zoveel mogelijk waar u oude systemen, die niets meer bijdragen, kunt schrappen. De eerste besparing is binnen.

Vakmanschap is kwaliteit. Zorg voor de juiste persoon op de juiste plaats. Een klant wil maar één persoon spreken en dat is degene die erover gaat en er verstand van heeft. Alle systemen, die erop gericht zijn om uw klant op afstand te houden, kosten geld en veroorzaken irritatie. In de nieuwe wereld zijn mensen gewoon bij naam en toenaam aanspreekbaar en bereikbaar, ongeacht hoe belangrijk ze zijn. Besparing twee.

Schrap management cursussen en teambuilding sessies. Dit zijn veelal achterhaalde zaken die passen bij de oude wereld. Het effect is meestal averechts en soms ronduit beledigend voor de mensen die eraan meedoen. Zo zal iedere manager die het zojuist geleerde probeerde toe te passen weleens de opmerking hebben teruggekregen dat hij zeker net op cursus is geweest. Besparing drie.

Schrap functies die niets bijdragen aan het primaire proces. Het verschil tussen werk en een functie mag duidelijk zijn. Toch zijn er velen die niet meer kunnen vertellen wat ze doen, maar uitsluitend hun functie benoemen. Deze mensen staan veelal ver van het primaire proces af, waardoor de functie gerust kan verdwijnen. Het hoeft helemaal niet zo te zijn dat de medewerker ook moet verdwijnen, want misschien leeft die wel helemaal op, als hij weer werk mag doen. Besparing vier.

Tot zover voor nu… Wordt vervolgd,

Henk de Greef